SKKN Một số biện pháp tiếp tục chỉ đạo hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực cho học sính đáp ứng chương trình giáo dục phổ thông 2018 ở trường Tiểu học

ng phát triển năng lực. 
Các bước thiết kế bài dạy theo định hướng phát triển năng lực
- Bước 1: Xác định mục tiêu của bài học căn cứ vào chuẩn kiến thức (Kiến thức), kĩ năng (Kỹ năng) và yêu cầu về thái độ trong chương trình. 
- Bước 2: Nghiên cứu sách giáo khoa và các tài liệu liên quan để: hiểu chính xác, đầy đủ những nội dung của bài học; xác định những kiến thức, kỹ năng, thái độ cơ bản cần hình thành và phát triển ở học sinh; xác định trình tự logic của bài học.
- Bước 3: Xác định khả năng đáp ứng các nhiệm vụ nhận thức của học sinh, gồm: xác định những kiến thức, kỹ năng mà học sinh đã có và cần có; dự kiến những khó khăn, những tình huống có thể nảy sinh và các phương án giải quyết.
- Bước 4: Lựa chọn phương pháp dạy học, phương tiện dạy học, hình thức tổ chức dạy học và cách thức đánh giá thích hợp nhằm giúp học sinh học tập tích cực, chủ động, sáng tạo.
- Bước 5: Xây dựng kế hoạch bài dạy.
Đây là bước người giáo viên bắt tay vào soạn kế hoạch bài dạy - thiết kế nội dung, nhiệm vụ, cách thức hoạt động, thời gian và yêu cầu cần đạt cho từng hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động học tập của học sinh.
Lưu ý: Tùy theo đặc trưng môn học, nội dung dạy học, đặc điểm và trình độ học sinh, điều kiện cơ sở vật chất giáo viên có thể vận dụng các bước thực hiện một giờ dạy học như trên một cách linh hoạt và sáng tạo, tránh đơn điệu, cứng nhắc. 
Sự thành công của một giờ dạy theo định hướng phát triển năng lực học sinh phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố trong đó quan trọng nhất là sự chủ động, linh hoạt, sáng tạo của cả người dạy và cả người học. Sau quá trình tập huấn, Phó hiệu trưởng chỉ đạo các tổ chuyên môn tiến hành sinh hoạt chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học để xây dựng chuyên đề, cụ thể hóa các nội dung tập huấn qua một giờ dạy minh họa.
+ Tổ chức phân tích giờ dạy và tiếp tục chỉ đạo điều chỉnh theo định hướng phát triển năng lực.
+ Tăng cường sinh hoạt chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học, tạo điều kiện cho giáo viên trao đổi và xây dựng các bài dạy theo định hướng phát triển năng lực trong tổ, khối.
+ Chỉ đạo cho các tổ, khối thiết kế bài dạy theo hướng phát triển năng lực sau khi đã góp ý, rút kinh nghiệm.
2. Biện pháp 2: Chỉ đạo việc xây dựng kế hoạch dạy học theo hướng phát triển năng lực
2.1.Mục tiêu của biện pháp:
Tạo điều kiện cho giáo viên thực hiện thành công các tiết học, từ đó tạo phong trào dạy học phát triển năng lực người học rộng khắp trong nhà trường nhằm đáp ứng sự phát triển của giáo dục hiện nay.
2.2. Cách thức thực hiện:
Ban giám hiệu nhà trường kiểm tra thực tế các khối chuyên môn, dự giờ nắm bắt tình hình đổi mới phương pháp dạy học và áp dụng các phương pháp dạy học tích cực để phát triển năng lực học sinh trong từng bài dạy. Từ đó có kế hoạch bồi dưỡng động viên, tạo điều kiện giúp đỡ về mọi mặt để tổ chuyên môn (và cá nhân) hoàn chỉnh các khâu trong quá trình dạy học theo định hướng phát triển năng lực.
Ban giám hiệu hướng dẫn các tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch tổ chức dạy học theo định hướng nghiên cứu bài học để phát triển năng lực. 
Yêu cầu giáo viên thường xuyên trao đổi học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau qua mỗi tiết dạy; tích cực sử dụng đồ dùng dạy học, công nghệ thông tin vào quá trình dạy học nhằm phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh
3. Biện pháp 3: Tiếp tục nâng cao nhận thức của đội ngũ giáo viên và học sinh về việc dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh
3.1. Mục tiêu của biện pháp
Làm cho giáo viên nhận thức đúng về mục tiêu, yêu cầu, ý nghĩa của việc dạy học theo định hướng phát triển năng lực.
3.2. Cách thức thực hiện:
- Tổ chức các buổi toạ đàm và xây dựng 4 chuyên đề về dạy học theo định hướng phát triển năng lực. Cụ thể: Khối 1, 2 thực hiện chuyên đề của môn Tiếng Việt dạy bài “ Rửa tay trước khi ăn”, “Chữ hoa U, Ư”; Khối 3 môn Tự nhiên xã hội dạy bài “Cơ quan tuần hoàn( Tiết 1)”; Khối 4 + 5 môn Toán dạy bài “ So sánh 2 phân số có cùng mẫu số”.
- Tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học, xây dựng 4 chuyên đề về dạy học theo định hướng phát triển năng lực. Cụ thể: Khối 1 môn Tiếng Việt dạy bài” Loài chim của biển cả” ( Tiết 4); Khối 2 thực hiện môn toán dạy bài “Phép cộng có nhớ trong phạm vi 1000”; Khối 3 thực hiện môn Tự nhiên - xã hội dạy bài “ Chăm sóc và bảo vệ cơ quan thần kinh”; Khối 4,5 thực hiện môn Khoa học dạy bài “ Sự nuôi và dạy con của một số loài thú”.
- Tổ chức tốt mô hình “ Trường học kết nối” giao lưu, trao đổi học tập kinh nghiệm giữa các thầy cô giáo trong trường với trường Tiểu học Vinschool Green Bay- Hà Nội. Cụ thể, ngày 16 tháng 3 năm 2023, giáo viên và học sinh khối 1,2 và lớp 3A trường Tiểu học Phú Cường tích cực tham gia chủ đề “ Bản sắc và sự đa dạng” ; “ Nước sạch”  chuyên đề giáo dục theo mô hình Trường học kết nối với điểm cầu chính tại trường Tiểu học Vinschool Green Bay- Hà Nội. Chương trình được kết nối qua phần mềm Google meet. Tại điểm cầu trường Tiểu học Phú Cường, khối 1,2 và lớp 3A đã có 7 điểm cầu kết nối tại chính các lớp học. Học sinh khối 1,2 và lớp 3A trường Tiểu học Phú Cường hào hứng và tích cực tham gia chương trình.
Tại điểm cầu lớp 1A1, 1A2, 1A3của trường Tiểu học Vinschool Green Bay- Hà Nội.
- HS chia sẻ dự án của nhóm mình
+ Nhóm 1: Sự đa dạng trên thế giới
+ Nhóm 2: Tôn trọng sự khác biệt
Điểm cầu lớp 2A1,2A2, 2A3, 2A4 trường Tiểu học Vinschool Green Bay- Hà Nội.
- HS chia sẻ dự án của nhóm mình
Nhóm 1: Tuyên truyền tới tất cả mọi người về việc tiết kiệm nước.
Nhóm 2: Thiết kế robot trên sông
Thông qua tiết học, các em học sinh khối 1 biết giữ gìn những bản sắc văn hóa Việt Nam, tôn trọng sự khác biệt của mọi người, các em khối 2,3 tầm quan trọng của nước sạch.biết tiết kiệm và bảo vệ nguồn nước sạch.
Việc tổ chức dạy học kết nối tạo cơ hội cho giáo viên, học sinh được giao lưu, chia sẻ những kinh nghiệm trong dạy và học. Các lớp học này giúp cải thiện, nâng cao các kỹ năng giao tiếp - hợp tác, tự chủ - tự học, giải quyết vấn đề sáng tạo; trang bị cho các em những năng lực, phẩm chất cần thiết để trở thành những công dân toàn cầu. 
Để thực hiện được biện pháp này hiệu quả, cần phải:
- Cung cấp đầy đủ cho cán bộ quản lý, giáo viên về tài liệu cần thiết liên quan đến giáo dục nói chung và dạy học theo định hướng phát triển năng lực nói riêng.
- Tổ chức các hình thức kiểm tra sự chuyển biến trong nhận thức của giáo viên thông qua sự chuyển biến trong hành động, thể hiện ngay trong thực tế giảng dạy. 
4. Biện pháp 4:Tăng cường chỉ đạo dạy học thí điểm theo mô hình giáo dục STEM trong nhà trường:
4.1.Mục tiêu của biện pháp
Phát triển năng lực và nhận thức về khoa học – công nghệ cho thế hệ tương lai. 
Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cho thế kỷ XXI. 
Nghiên cứu, đổi mới và phát triển phương thức giảng dạy trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học.
4.2. Cách thức thực hiện:
Chương trình dạy học dựa trên cơ sở học thông qua thực hành và hướng đến cách giải quyết vấn đề một cách thực tiễn. Hơn thế nữa, giáo dục STEM cho học sinh tiểu học còn chú trọng trang bị nhiều kỹ năng mềm cần thiết cho trẻ như: Kỹ năng giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo, tư duy phản biện, 
Giáo dục STEM không chỉ giúp học sinh hiểu biết về nguyên lý mà bên cạnh đó còn có thể rút ngắn khoảng cách giữa kiến thức hàn lâm tới thực hành nhằm tạo ra những sản phẩm thực tiễn gắn liền với cuộc sống hàng ngày. 
Giáo dục STEM mang đến cho học sinh khả năng giao tiếp liên ngành hiệu quả. Phương pháp giáo dục STEM sẽ nhanh chóng thúc đẩy sự sáng tạo và hình thành cho trẻ lối tư duy khác biệt bên cạnh các môn học cơ bản. Nó có tác dụng thúc đẩy và truyền thêm nguồn cảm hứng để tạo ra các sản phẩm đột phá về ý tưởng. Với trọng tâm gắn thực hành và đổi mới vào mỗi tiết học, học sinh có thể học tập một cách chủ động, thích thú. Bên cạnh đó, giáo dục STEM ở tiểu học với cốt lõi là tính linh hoạt và tính tò mò, nó sẽ trang bị cho người học khả năng thích ứng cũng như ứng phó với các thách thức trong môi trường thực tế. Có thể nói, việc dạy và học STEM sẽ tăng tính hấp dẫn đối với học sinh, giúp học sinh hiểu sâu vấn đề, nhanh chóng đạt hiệu quả trong học tập.
5. Biện pháp 5. Tăng cường chỉ đạo kiểm tra đánh giá việc dạy học theo định hướng phát triển năng lực của học sinh
5.1.Mục tiêu của biện pháp	
Kiểm tra, đánh giá, xếp loại chuyên môn, nghiệp vụ giáo viên là nhiệm vụ của các cấp quản lý giáo dục và động viên giúp đỡ giáo viên tiểu học phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ, góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng giáo dục tiểu học.
Kiểm tra đánh giá có mục đích ngăn ngừa vi phạm của giáo viên trong thực hiện hoạt động dạy học, kịp thời chấn chỉnh hoặc hỗ trợ, nhằm thúc đẩy tạo điều kiện để giáo viên làm đúng, làm tốt nhiệm vụ dạy học và giáo dục học sinh. Đồng thời giúp Ban giám hiệu có số liệu chính xác để đánh giá hoạt động dạy học của giáo viên và của nhà trường.
5.2.Cách thức thực hiện:
 Có kế hoạch kiểm tra giáo viên trong từng tháng, học kỳ, năm học và trên cơ sở kết quả khảo sát phân loại giáo viên để chọn đối tượng kiểm tra.
Xây dựng đội ngũ những thành viên tham gia kiểm tra có uy tín, có kỹ năng sư phạm, nhiều kinh nghiệm chuyên môn.
Quy định rõ trách nhiệm và quyền hạn của người kiểm tra và đối tượng được kiểm tra.
Thực hiện kiểm tra bằng nhiều hình thức: định kỳ, đột xuất, kiểm tra thông qua tổ trưởng chuyên môn, hiệu phó chuyên môn, trực tiếp kiểm tra, qua dự giờ thăm lớp, qua kết quả học tập của học sinh,
Động viên, khen thưởng kịp thời những giáo viên thực hiện tốt việc dạy học theo định hướng phát triển năng lực cũng như góp ý và khiển trách những trường hợp ỷ lại hoặc vi phạm những quy định trong công tác giảng dạy.
IV. KẾT QUẢ THỰC HIỆN:
Là một nhà quản lý, tôi thấy trách nhiệm của mình cần chỉ rõ cho mỗi thầy cô giáo phải xây dựng cho mình một ý thức, thái độ tự học, tự rèn luyện thường xuyên và luôn khao khát được thể hiện mình trước đồng nghiệp và học sinh. Trên cơ sở đó, tạo cho mình một “thương hiệu”, phong cách dạy riêng và linh hoạt để tạo ấn tượng tốt với học trò sau mỗi giờ lên lớp. Các biện pháp tôi đã đề xuất và khảo nghiệm ở trên bước đầu cho thấy hiệu quả, thực sự góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường. Kết quả trên cho thấy phương pháp dạy học mới thực sự có hiệu quả tốt, nó là luồng gió mới, là động lực để tôi tiếp tục phấn đấu và nỗ lực đổi mới cách thức quản lý của mình sao cho ngày một hiệu quả và thành công hơn nữa.
1. Kết quả sau khi thực hiện đề tài.
Các biện pháp
Đối tượng
Mức độ thực hiện
Tốt
Trung bình
Chưa tốt
1. Xây dựng kế hoạch chỉ đạo dạy học theo định hướng phát triển năng lực
Cán bộ quản lý
02
0
0
Giáo viên
19
0

0

Tổng
21
0
0
2.Bồi dưỡng nhận
thức về dạy học theo định hướng phát triển năng lực
Cán bộ quản lý
02
0
0
Giáo viên
19
0
0
Tổng
21
0
0
3. Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp 
Cán bộ quản lý
02
0
0
Giáo viên
19
0
0
Tổng
21
0
0
4. Chỉ đạo ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học theo định hướng phát triển năng lực
 Cán bộ quản lý
02
0
0
Giáo viên
19
0
0
Tổng
21
0
0
5. Kiểm tra, đánh giá kết quả của học sinh theo định hướng phát triển năng lực 
 Cán bộ quản lý
02
0
0
 Giáo viên
19
0
0
Tổng
21
0
0
6. Khai thác cơ sở vật chất và đồ dùng dạy học trong dạy học theo định hướng phát triển năng lực
Cán bộ quản lý
02
0
0
Giáo viên
19
0
0
 Tổng
21
0
0
PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận 
Hoạt động dạy học là hoạt động cơ bản, đặc trưng của nhà trường. Chất lượng dạy học là kết quả hoạt động của nhiều yếu tố, trong đó vai trò chỉ đạo, quản lý của người Hiệu trưởng quyết định đến chất lượng dạy học trong nhà trường. 
Dựa trên cơ sở nghiên cứu lý luận và đánh giá thực trạng của công tác chỉ đạo hoạt động dạy học tại trường tiểu học tôi đang công tác, tôi đã đề xuất 5 giải pháp góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường:
- Làm thay đổi nhận thức của đội ngũ giáo viên và học sinh về việc dạy học theo định hướng phát triển năng lực.
- Chỉ đạo việc xây dựng kế hoạch dạy học theo hướng phát triển năng lực.
- Thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng giáo viên.
- Tăng cường kiểm tra đánh giá việc dạy học của giáo viên.
Các biện pháp này chỉ phát huy hết hiệu quả khi được sử dụng một cách đồng bộ và vận dụng linh hoạt tùy từng điều kiện, hoàn cảnh thực tế.
2. Khuyến nghị
2.1. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo: cần tổ chức nhiều hơn nữa các khóa tập huấn.
2.2. Đối với Phòng Giaos dục và Đào tạo: cần tiếp tục tổ chức các chuyên đề.
2.3. Đối với trường tiểu học tôi đang công tác
- Ban giám hiệu phối hợp chặt chẽ trong công tác quản lý hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực nói riêng và trong công tác quản lý nhà trường nói chung. Đặc biệt là chỉ đạo các tổ thực hiện tốt sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học.
- Cán bộ quản lý và giáo viên chủ động tham gia học tập, trau dồi nghiệp vụ chuyên môn; tham gia các lớp tập huấn của Sở, của Phòng, của trường Bồi dưỡng Cán bộ Giáo dục..để học hỏi và chia sẻ kinh nghiệm.
 	Ba Vì, ngày 30 tháng 3 năm 2023
	Người viết
 Mai Thị Ngọc Anh
PHẦN IV: TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2018), Dự thảo Chương trình giáo dục phổ thông
2. Nghị quyết số 29- NQ/TW Ngày 4.11.2013 Hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI. 
3. Tập san Giáo dục Tiểu học đủ số.
4.Thông tư số: 32/2018/TT- BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018.
5. 10 điểm mới của Chương trình giáo dục phổ thông 2018- Bộ Giáo dục &Đào tạo.
MỘT SỐ MINH CHỨNG
Chuyên đề dạy theo hướng phát triển năng lực học sinh khối 1
Chuyên đề dạy theo hướng phát triển năng lực học sinh khối 3
Chuyên đề dạy theo hướng phát triển năng lực học sinh khối 2
Sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học
Tiết dạy minh họa sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài họccủa khối 1
Tiết dạy minh họa sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài họccủa khối 2
Khối 5 dạy minh họa theo hướng phát triển năng lực của học sinh
Lớp học kết nối giữa trường tiểu học Vinschool Green Bay với trường tiểu học Phú Cường.
Lớp học kết nối giữa trường tiểu học Vinschool Green Bay với trường tiểu học Phú Cường.
 Mô hình dạy và sản phẩm của mô hình giáo dục stem
MỤC LỤC
TT
Mục
Nội dung
Trang


 1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài 
1

2. Mục đích nghiên cứu
1

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
2

4. Đối tượng khảo sát thực nghiệm
2

5. Nhiệm vụ nghiên cứu
2

6. Phạm vi nghiên cứu
2

7. Phương pháp nghiên cứu
2


2

NỘI DUNG ĐỀ TÀI
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
2

2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
3

2.3 . Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn 
6

2.3.1. Xây dựng trường lớp xanh – sạch – đẹp an toàn.
6

2.3.2. Dạy học có hiệu quả phù hợp với lứa tuổi 
7

2.3.3. Rèn kĩ năng sống cho học sinh
8

2.3.4. Tích cực tham gia các hoạt động tập thể vui tươi, lành mạnh.
10

2.3.5. Tìm hiểu, chăm sóc và phát huy các di tích lịch sử văn hóa ở địa phương.
11

2.3.6. Công tác chủ nhiệm
11

2.3.7.Phối hợp với cha mẹ học sinh để giáo dục các em
12

2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
13

 3
KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1 Kết luận
14

3.2. Kiến nghị
15