SKKN Một số biện pháp tăng cường tính tích cực tập luyện trong giờ thể dục cho học sinh Lớp 5

ích thích học sinh tập luyện tích cực và hưng phấn hơn. Nhịp điệu trong khi học bài thể dục thay đổi theo từng động tác. VD: Động tác vươn thở và động tác điều hoà cần hô nhịp chậm, động tác tay, chân, nhảy hô nhịp nhanh.
c. Phần thể dục rèn luyện tư thế và kĩ năng vận động cơ bản.
Giáo viên gọi tên và làm mẫu hoàn chỉnh bài tập rồi giải thích ngắn gọn, sau đó học sinh làm theo hoặc có thời gian để học sinh tự nghiên cứu, sau đó tiến hành những bước tiếp theo. Bài tập rèn luyện tư thế và kĩ năng vận động cơ bản ở lớp là những bài tập phối hợp, nên giáo viên cần cho học sinh thực hiện các động tác hoặc cử động đơn lẻ trước, sau đó mới cho phối hợp hoàn chỉnh bài tập. Tuỳ từng bài tập giỏo viên có thể cho học sinh tập luyện theo hình thức tập đồng loạt, lần lượt, chia nhóm tập luyện quay vòng hoặc không quay vòng, hoặc kết hợp với trò chơi, thi đấu. Từ đó có thể phát huy tối đa ý thức tự giác tập luyện của học sinh.
VD: Với bài tập nhảy dây giáo viên có thể cho học sinh tập luyện đồng loạt để nắm vững kĩ thuật sau đó chia nhóm tập luyện không quay vòng với sự điều khiển của cán sự nhóm. Sau thời gian tập luyện nhóm giáo viên tổ chức cho học sinh thi đấu biểu diễn giữa các nhóm.
d. Phần trò chơi vận động
Đây là phần thu hút, lôi cuốn được học sinh nhiều nhất tuy nhiên giáo viên cũng cần phải biết khéo léo vận dụng những phương pháp dạy học sao cho giờ học sôi nổi hơn, lụi cuốn được học sinh tích cực tham gia. 
Trước tiên, giáo viên gọi tên trò chơi, luật chơi, giáo viên có thể làm mẫu, sử dụng sơ đồ hoặc hình vẽ để hướng dẫn, minh hoạ cho trò chơi. Điều này sẽ giúp cho học sinh nhanh chóng tiếp cận và hiểu được cách chơi, luật chơi, từ đó sẽ gây hứng thú và mong muốn được tham gia chơi cho học sinh. Sau đó để học sinh nắm chắc hơn nữa giáo viên có thể cho học sinh chơi thử 1 - 2 lần.
Khi tổ chức trũ chơi đó hoặc những trò chơi được ưa thích, giáo viên có thể thay đổi hoặc tăng thêm yêu cầu, làm cho cuộc chơi thêm hấp dẫn và kích thích các em tích cực tham gia. 
VD: Với trò chơi "Lò cò tiếp sức" giáo viên có thể yêu cầu học sinh mang thêm bóng khi lò cò. 
Khi dạy trũ chơi giáo viên cũng có thể dạy thêm cho học sinh những trờ chơi dân gian hoặc phổ biến ở địa phương như vậy sẽ làm phong phú thêm vốn trò chơi cho các em. Tuy nhiên những trò chơi đó cần phải phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi của các em. Trước mỗi giờ học giáo viên cùng học sinh chuẩn bị chu đáo dụng cụ và sân bãi luyện tập cho các em, chú ý đảm bảo an toàn cho học sinh trong quá trình tham gia chơi. 
e. Phân môn thể thao tự chọn 
Với mỗi nội dung tự chọn giáo viên cần nêu tên và làm mẫu các động tác. Cho học sinh tự nghiên cứu động tác rồi có thể làm theo hướng dẫn của giáo viên từ tại chỗ đến di động, từ chậm đến nhanh, từ biên độ nhỏ đến biên độ lớn hơn... Như vậy sẽ giúp cho học sinh nhanh chóng và dễ dàng tiếp thu được những kiến thức mới. 
Phấn lớn động tác được giới thiệu của môn thể thao tự chọn ở lớp 5 vẫn là những bài tập cơ bản ban đầu có tính chất bổ trợ, làm quen với những kĩ thuật của môn đá cầu, ném bóng 150g và bóng rổ. Giáo viên cần yêu cầu học sinh thực hiện ở mức cơ bản đúng đặc điểm chú ý tới động tác kĩ thuật cơ bản và tư thế thực hiện bài tập cho chính xác. 
Việc chọn môn để dạy cho học sinh do các trường tự lựa chọn một trong hai môn.
VD: ở lớp 4 đó chọn dạy môn đá cầu thì ở lớp 5 nên cho học sinh được tiếp tục tập luyện môn thể thao đó. Như vậy sẽ giúp học sinh nắm vũng được kiến thức của môn đó hơn. 
Chú ý khi dạy môn thể thao tự chọn cần đảm bảo đủ thiết bị, dụng cụ tập luyện để học sinh dễ dàng tiếp cận với kĩ thuật cơ bản của môn thể thao ấy và hứng thú trong tập luyện. 
f. Đổi mới phương pháp dạy học còn thể hiện ngay trong cách đánh giá kết quả học tập của học sinh 
Đánh giá bằng nhận xét, giáo viên căn cứ mức độ thực hiện các nội dung kĩ thuật, động tác mà học sinh đạt để được theo mục tiêu, yêu cầu của bài dạy, thái độ trong khi tập luyện. Để có một nhận xét không nên chỉ dựa vào một phần kiểm tra mà phải dựa vào kết quả theo dõi toàn bộ quá trình học tập của học sinh.
Trong mỗi giờ học giáo viên cần tạo điều kiện cơ hội cho học sinh thể hiện các khả năng về kiến thức, kĩ năng trong bài, đồng thời lựa chọn nhóm mục tiêu đánh giá. 
Đối với từng học sinh và từng yêu cầu phải đánh giá, khi thấy có đủ 2 chứng cứ trở lên, giáo viên đánh dấu vào sổ để ghi nhận đó hoàn thành. Cuối học kì I và cuối năm học, nếu tổng số các nhận xét đạt được ở mức nhất định giáo viên xếp loại học lực của học sinh theo quy định: 
+ Hoàn thành (A) hoặc hoàn thành tốt (A+)
+ Chưa hoàn thành (B)
Những học sinh xếp loại chưa hoàn thành, giáo viên cần có kế hoạch bồi dưỡng, hướng dẫn tập luyện thêm cho đến khi hoàn thành được bài tập, động tác. 
Đánh giá kết quả học tập của học sinh theo quan điểm động viên khuyến khích để các em hăng hái, tích cực hơn trong tập luyện. 
III. TÍNH MỚI CỦA SÁNG KIẾN
1. Tổ chức tốt các hoạt động học 
Mục tiêu đổi mới của môn học là tăng cường hoạt động học tập của học sinh nên tổ chức dạy học theo hướng sáng tạo chính là trọng tâm của việc tăng cường tính tích cực taaph luyện. Vì vậy để đưa học sinh trở thành chủ thể nhận thức, chủ động tìm tòi, chủ động tích cực chiếm lĩnh tri thức mới, giáo viên cần khéo léo tổ chứ các hoạt động dẫn dắt học sinh để giúp các em chiếm lĩnh kiến thức mới theo hướng tích cực hóa. Người giáo viên cần xác định đúng tầm quan trọng của môn học, ý nghĩa của môn học để đảm bảo yêu cầu. 
- Dạy đủ thời gian, đúng quy trình 
- Dạy theo hướng đổi mới 
Khi tổ chức dạy học giáo viên cần chú ý đến nghệ thuật thu hút học sinh, cần tạo ra động cơ thúc đẩy các em tập luyện như: khen ngợi, tuyên dương... 
Mặt khác, kĩ thuật giao việc cho các tổ nhóm hoạt động phải khéo léo, khối lượng tập luyện đưa ra mà phải đảm bảo tính vừa sức, làm sao để mỗi đối tượng học sinh đều có thể thực hiện được kĩ thuật động tác một cách cơ bản và hứng thú. Học sinh phải hứng thú, ý thức tập luyện và tự giác tập luyện tích cực. 
2. Lựa chọn phương pháp dạy học cho phù hợp với bài học 
Như chúng ta đã biết, mỗi bài học người giáo viên không chỉ sử dụng một phương pháp dạy học mà phải kết hợp nhiều phương pháp dạy. Do đó người giáo viên phải có sự lựa chọn, kết hợp các phương pháp dạy học sao cho phù hợp với bài dạy, với nội dung của từng bài. Bên cạnh đó giáo viên cần phải căn cứ vào tình hình cụ thể của từng lớp để thay đổi hình thức học tập, tạo hứng thú cho học sinh, nhằm giúp cho học sinh chiếm lĩnh tri thức mới bằng con đường nhanh nhất. Do đó giáo viên cần nắm vững và sử dụng thành thạo các phương pháp dạy học theo hướng đổi mới. 
3. Sử dụng hiệu quả đồ dùng dạy học 
Để thực hiện phương pháp dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh, việc sử dụng đồ dùng dạy học là cực kì quan trọng. Đồ dùng dạy học quyết định sự thành công của một tiết dạy. Vì vậy trước mỗi tiết dạy người giáo viên cần chuẩn bị đầy đủ các đồ dùng phục vụ cho tiết dạy của mình. Giáo viên cần sử dụng các thiết bị dạy học như một nguồn cấp kiến thức chứ không phải minh họa cho bài học, làm đẹp cho giờ học. 
Khi sử dụng đồ dùng dạy học giáo viên cần lưu ý: 
- Lựa chọn đồ dùng dạy học cho phù hợp với nội dung bài học
- Nghiên cứu kĩ và sử dụng thành thạo các loại đồ dùng.
- Lựa chọn đúng thời điểm phù hợp để đưa đồ dùng 
- Cần huy động tối đa những đồ dùng dạy học mà học sinh có thể chuẩn bị được để phục vụ cho hoạt động tập thể. 
- Các đồ dùng học sinh có thể chuẩn bị không chỉ được sử dụng trong tiết học mà còn sử dụng cho tập luyện ở nhà, trong những giờ ra chơi. 
- Coi đồ dựng như một đồ chơi để học sinh khám phám, tích cực và hứng thú tập luyện. 
VD: Khi dạy môn thể thao tự chọn 
Đồ dùng dạy học là cầu đỏ 
- Đồ dùng của giáo viờn: còi, cầu, tranh ảnh kĩ thuật 
- Học sinh: Mỗi em chuẩn bị một quả cầu chinh, giày 
4. Phối hợp dạy môn thể dục với các môn khác 
Như chúng ta đã biết, môn thể dục cùng với các môn khác trong nhà trường có nhiệm vụ quan trọng trong việc hình thành ở người học những nhân cách sống của con người mới trong thời đại mới. Trong trường tiểu học, các môn học có tác dụng hỗ trợ lẫn nhau, môn nọ làm nền tảng để học tốt môn kia. Vì vậy, môn thể dục tạo điều kiện cho học sinh tham gia các hoạt động giúp học sinh thư giãn, thoải mái, xen kẽ trong các tiết học văn hoá căng thẳng. Học thể dục giúp học sinh tăng cường thể lực, tạo điều kiện tốt về sức khoẻ cho học sinh tham gia các môn học khác. 
Thông qua các hoạt động ngoại khoá như Hội khoẻ Phù Đổng cấp trường diễn ra hàng năm, các hội thi Nghi thức Đội nhằm củng cố và phát triển về nội dung đội hình đội ngũ, bài thể dục phát triển chung, trò chơi vận động, các môn thể thao... 
5. Tăng cường bồi dưỡng vốn kiến thức cho giáo viên 
Giáo viên cần phải thường xuyên tăng cường học tập, bồi dưỡng vốn hiểu biết qua sách báo, tạp chí, học tập đồng nghiệp và mọi người xung quanh. 
Người giỏo viên dạy thể dục cần thuờng xuyên tập luyện để có thể thị phạm tốt các kĩ thuật động tác. 
Thường xuyên thăm lớp, dự giờ, rút kinh nghiệm với các tiết dạy khác. 
Tóm lại: Để tăng cường hoạt động học tập của học sinh, thực hiện đổi mới phương phỏp dạy học mụn địa lý, người giỏo viờn cần phải cú sự kết hợp cỏc biện phỏp dạy học, giáo viên cần cú sự gắn kết, sâu chuỗi nhịp nhàng giữa các hoạt động của thầy và hoạt động của trò để định hướng cho học sinh con đường tự tìm tòi, tự lĩnh hội và tự giác trong tập luyện. 
IV. TÍNH HỮU ÍCH CỦA SÁNG KIẾN
1. Trước khi thực hiện đề tài
- Bảng kết quả khảo sát trước khi thực hiện đề tài. 
TT
Tổng số học sinh khảo sát
Đạt
Tỉ lệ
(%)
Chưa đạt
Tỉ lệ 
(%)
Lớp 5A
22
16
73
6
27
Lớp 5B
20
14
70
6
30
- Trước khi áp dụng các phương pháp tập như trên, tôi thấy học sinh chưa nắm được yêu cầu và mục đích của trò chơi và tình hình thể lực của các em vẫn chưa tốt. Do đó các em phải nắm được cách chơi và thường xuyên tổ chức ở nhà thì các em mới đạt được kết quả như mông muốn. 
- Từ những thực tế trên nên tôi chọn lựa một số trò chơi vận động vừa tạo nên một sự hứng thú, từ đó nâng cao thể lực rèn luyện sức khỏe phục vụ tốt cho học tập, lao động, sinh hoạt hằng ngày của các em. 
2. Sau khi thực hiện đề tài
Qua quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài “Một số biện pháp tăng cường tính tích cực tập luyện trong giờ thể dục cho học sinh Lớp 5”, sau một thời gian khảo sát vào hai thời điểm: Đầu tháng 10/2018 và cuối tháng 3/2019 tôi đã thu được kết quả như sau: 
- Chất lượng giảng dạy và học tập môn Thể dục đạt kết quả rõ rệt 
- Giáo viên tích cực học tập bồi dưỡng và vững vàng hơn về chuyên môn, nắm chắc quy trình giảng dạy, phương pháp giảng dạy. 
- Học sinh học tập tích cực, hứng thú, chủ động tập luyện, lĩnh hội tri thức, không khí lớp học sôi nổi. 
- Môn học thể dục không còn là một môn phụ mà thực sự là một môn học có tác dụng thể chất quan trọng, góp phần vào việc nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường. 
- Bảng kết quả khảo sát sau khi thực hiện đề tài.
TT
Tổng số học sinh khảo sát
Đạt
Tỉ lệ
(%)
Chưa đạt
Tỉ lệ 
(%)
Lớp 5A
24
22
92
2
8
Lớp 5B
22
20
91
2
9

V. KHẢ NĂNG PHỔ BIẾN VÀ NHÂN RỘNG
1. Khả năng áp dụng
- Sáng kiến: ““Một số biện pháp tăng cường tính tích cực tập luyện trong giờ thể dục cho học sinh Lớp 5”". Được áp dụng tại trường Tiểu học số 2 Thái Niên trong nhũng năm học 2018 - 2019; 2019 - 2020; 2020 - 2021. Đã mang lại hiệu quả cao trong công tác dạy và học môn Giáo Dục Thể Chất của nhà trường. 
- Sau thời gian áp dụng phương pháp trên tôi thấy đa số các em có tiến bộ nhiều trong môn học, cụ thể là học sinh tất cả các khối rất ham thích học môn thể dục, thường trông đến tiết học thể dục, chất lượng tăng lên rỏ rệt qua từng qua từng buổi dạy, các em nắm vững từng kĩ thuật động tác như các động tác rèn tư thế cơ bản, các động tác bài thể dục..... thực hiện động tác đúng, đẹp, kể cả học sinh có sức khoẻ yếu. Ngoài ra còn rèn luyện cho các em ý chí tư duy, logic, tích cực tự giác trong tập luyện, phát triển về ngôn ngữ, nâng cao tính kỉ luật, tinh thần đồng đội cho các em. Hơn thế nữa kĩ năng vận động được tăng lên đặc biệt là yếu tố về sức nhanh, sức mạnh, sự linh hoạt và khéo léo. Tuy không đòi hỏi ở mức độ cao ở các em, song cũng gớp phần vào sự phát triển toàn diện cho các em về các mặt " Đức - Trí - Thể - Mỹ" là cơ sở để các em bước vào các lớp kế tiếp với bản lĩnh tự tin hơn, tiến xa hơn.
2. Bài học kinh nghiệm và hướng phát triển
Trong quá trình đổi mới phương pháp dạy học và tổ chức các hoạt động học tập theo hướng đổi mới, tôi đã rút ra những bài học sau: 
1. Sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học, tập trung vào việc phát huy tính tích cực của học sinh. Thường xuyên sử dụng các phương pháp dạy học đặc thù của môn học giúp học sinh nhanh chóng có được kiến thức và kĩ năng cơ bản; hướng dẫn học sinh biết tự quản và cùng tham gia vào quá trình đánh giá. 
2. Dành nhiều thời gian cho học sinh được tập luyện, hoạt động, vui chơi và tự tổ chức, điều khiển tập luyện dưới sự giám sát của giáo viên; phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong tập luyện; chú ý đặc điểm cá biệt của mỗi học sinh: ưu tiên sử dụng chia tổ, nhóm để tập luyện và tổ chức tập luyện theo hình thức phân nhóm quay vòng và phân nhóm không quay vòng, tại chỗ và di động, hình thức tập luyện "nước chảy". 
3. Kết hợp nội dung học tập với trò chơi ở mức hợp lý; thường xuyên áp dụng phương pháp trò chơi, thi đấu và điều chỉnh lượng vận động vừa sức cho học sinh. 
4. Khi dạy học cần giải thích ngắn gọn, nên liên hệ với những điều học sinh đã biết: linh hoạt tổ chức tập luyện phù hợp với nội dung cũng như yêu cầu của bài học. Yêu cầu học sinh luyện tập tích cực, tự giác và mạnh dạn, tạo cơ hội để học sinh tham gia vào các hoạt động và bảo hiểm, giúp đỡ nhau trong tập luyện. Phối hợp chặt chẽ với cán sự môn học, tổ chức học sinh tập luyện làm cho giờ học luôn tự nhiên, nhẹ nhàng và sinh động.
5. Thực hiện tốt việc chuẩn bị bài dạy như soạn bài, chuẩn bị phương tiện, thiết bị, đồ dùng dạy học, luyện tập các động tác, bài tập kĩ thuật thể thao để làm mẫu cho học sinh. Tuỳ theo đặc điểm từng bài học mà xây dựng kế hoạch bài giảng cho phù hợp. 
6. Tổ chức tập luyện chính khoá kết hợp hoạt động ngoại khoá của học sinh, giáo viên cần phải hướng dẫn các em tự tổ chức rèn luyện vui chơi ngoài giờ nhằm đạt được mục tiêu phát triển sức khoẻ, thể lực của học sinh, đảm bảo an toàn. đề phòng chấn thương cho học sinh trong học tập, rèn luyện và vui chơi.
7. Sử dụng và tận dụng tối đa dụng cụ, thiết bị đồ dựng phục vụ dạy học để học sinh tập luyện và nâng cao chất lượng giờ học.
Trên đõy là một số bài học kinh nghiệm mà tôi đã rút ra trong quá trình thực hiện sáng kiến: “Một số biện pháp tăng cường tính tích cực tập luyện trong giờ thể dục cho học sinh Lớp 5”
Sáng kiến của tôi đã được thủ nghiệm ở tất cả cỏc lớp trong khối 5 của trường tiểu học Ba Làng. Tuy nhiên không sao tránh khỏi những thiếu sót, tôi rất mong được sự đóng góp ý kiến của các đồng chí lãnh đạo cũng như các bạn đồng nghiệp để sáng kiến của tôi được tốt hơn. 
XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG
Thái Niên, ngày 11 tháng 5 năm 2020
Người viết
 Trần Văn Đông