SKKN Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh lớp 4

chơi “Nhảy ô tiếp sức”. Trò chơi này giúp cho học sinh vui chơi, khởi động một cách tích cực hơn đồng thời tạo sự hưng phấn khi tập luyện và là bài tập bổ trợ cho nội dung học tiếp theo “Phối hợp chạy, nhảy, mang vác".
Hình 1 : Nhảy đúng, nhảy nhanh.
Hình 1
Hình 2 : Nhảy ô tiếp sức.
Hình 2
- Bài 8: Đội hình đội ngũ - Trò chơi “Bỏ khăn” ( SGV Thể dục lớp 4, trang 55-56).
Nội dung tập hợp hàng ngang, dóng hàng, điểm số, quay sau: Có thể thay trò “Bỏ khăn” bằng trò chơi “Thi xếp hàng nhanh”.
Qua trò chơi này giúp học sinh tập tích cực hơn kĩ năng tập hợp hàng, tác phong kỉ luật, nhanh nhẹn, khẩn trương.
Hình3: Thi xếp hàng nhanh.
Hình 3
- Nếu trò chơi là bài tập luyện:
Theo yêu cầu của chương trình học ở lớp 4 thì loại trò chơi này chiếm đa số các tiết. Trong đó còn số ít tiết giáo viên tự chọn trò chơi.
Trò chơi này giúp học sinh luyện tập kiến thức với tinh thần tự nguyện tự giác, nên giáo viên phải chọn đúng trò chơi để đưa vào các tiết dạy thì tác dụng luyện tập sẽ được đạt hiệu quả cao.
Tuy nhiên cần phải chú ý một số điểm sau:
+ Đặc điểm tâm sinh lí của học sinh: Ở lứa tuổi tiểu học cơ thể chưa phát triển hoàn chỉnh nên không thể lựa chọn trò chơi đòi hỏi phải dùng nhiều sức mạnh, trò chơi có qui tắc phức tạp và khi tổ chức trò chơi cần lưu ý số lượng học sinh nam, học sinh nữ, học sinh có sức khỏe yếu... Vì vậy cần chọn trò chơi, tổ chức chơi cho phù hợp và hấp dẫn .
+ Địa điểm, sân tập, dụng cụ: Giáo viên cần lưu ý số lượng học sinh tham gia, cấu trúc nội dung trò chơi, hình thức tổ chức chơi.
+ Thời gian và hoàn cảnh: Thời gian chơi quyết định tới cách lựa chọn trò chơi, mặt khác trò chơi chịu ảnh hưởng trực tiếp vào điều kiện hoàn cảnh (nắng, mưa...) cụ thể để giáo viên chọn lựa các hình thức tổ chức và loại trò chơi cần thiết.
Có như vậy giáo viên tổ chức giảng dạy theo hướng phân hóa đối tượng học sinh một cách tốt hơn.
Ví dụ:
Trò chơi “Chạy tiếp sức” mà trong chương trình đã giới thiệu chỉ dùng luyện chạy nhanh và chỉ vận dụng một vài tiết còn lại giáo viên phải tự chọn. Cho nên giáo viên cần tìm các trò chơi phù hợp với tiết dạy.
+ Trò chơi 1: “Nhanh lên bạn ơi!” (Hình 4)
Trò chơi này rèn luyện cho học sinh tố chất nhanh nhẹn, linh hoạt và cách tổ chức phối hợp giữa các bạn trong nhóm. Trò chơi này có nhiều hình thức tổ chức khác nhau (tam giác, vòng tròn, hình vuông, ) tùy số lượng học sinh, sân bãi, dụng cụ.
a	b	c Hình 4
Chơi theo đội hình vòng tròn: Kẻ 2 vòng tròn đồng tâm, vòng tròn ngoài có đường kính 6 - 10m, vòng tròn trong 0,8 - 1,5m và chia ra làm 4 phần đều nhau. Đặt 4 quả bóng, hoặc mẩu gỗ, chiếc khăn vào 4 phần đã chia trong vòng trò. Chia học sinh thành 4 đội đều nhau sau cho từng đội điểm số thứ tự. Khi có
lệnh chơi các em đồng thanh đọc vần điệu: "Bạn ơi ! Bạn ơi !
Ta cùng thi chạy, Xem tổ nào nhất,
Nào ! Một ! Hai ! Ba !"
Khi đọc đến tiếng "ba", tất cả số 1 của 4 đội chạy vào vòng tròn nhỏ nhặt lấy vật( bóng, mẩu gỗ, khăn,) của đội mình,của đội mình đưa cho số 2, đứng vào vị trí cũ. Số 2 đón lấy vật, chạy đến vòng tròn nhỏ và đặt vật vào ô của mình, sau đó chạy nhanh về chạm tay số 3. Số 3 tiếp tục như vậy cho đến hết. Đội nào xong trước, ít phạm quy là thắng cuộc. Nếu để vật rơi ra ngoài, cần nhặt lại.
+ Trò chơi 2: (Hình 5) Vẽ 2 vạch giới hạn cách nhau 10m, ở chính giữa 2 vạch giới hạn vẽ một vòng tròn có đường kính 0,5m và để một vật nào đó bất kì (khăn, mẩu gỗ). Khi bắt đầu chơi, giáo viên gọi tên số nào thì hai em số đó chạy lên giành lấy vật trong vòng tròn, khi người của đội bạn đã cầm vật thì người cùng số phải chạy đuổi theo giành lấy lại vật bằng cách vỗ nhẹ vào người bạn. Trong trường hợp này người cầm vật sẽ thua, còn nếu người cầm vật chạy qua vạch giới hạn thì là người thắng cuộc. Sau đó vật để lại trong vòng tròn, trò chơi lại tiếp tục như thế cho đến người cuối cùng của hai đội.
Với trò chơi trên giáo viên có thể tự đặt tên và hướng dẫn các em chơi, có thể chọn trò chơi nhẹ nhàng hơn.
Đây là trò chơi hoàn thiện bài tập chạy nhanh.
x	10m	x x	x
x	x
x	x
x	x
x	x
Hình 5
Ngoài ra trong quá trình giảng dạy một số nội dung chúng ta có thể sử dụng trò chơi để giúp cho các em tập luyện được tích cực, tự giác hơn.
- Nếu trò chơi có tính thư giãn đơn thuần:
Thường được tổ chức vào cuối giờ. Chỉ áp dụng cho những tiết dạy mà giáo viên đã cho các em học sinh luyện tập nhiều lần, đảm bảo được yêu cầu của bài. Nếu tiết dạy đòi hỏi lượng vận động lớn, giáo viên cho luyện nhiều, lúc các em đã thấm mệt. Giáo viên nên tổ chức trò chơi tĩnh, chủ yếu để các em lấy tinh
thần vui vẻ thoải mái, trường hợp này có thể áp dụng cho các tiết luyện tập chạy
. Thời gian tổ chức các trò chơi này khoảng từ 5-7 phút cuối giờ.
Ví dụ1: Trò chơi diệt con vật có hại H.6
Tập hợp lớp thành đội hình hàng ngang hay vòng tròn quay mặt vào tâm.
Khi giáo viên gọi tên những con vật có ích như : trâu, bò, lợn, gà.thì tất cả học sinh im lặng. Nếu em nào hô diệt thì phải hát hoặc múa 1 bài .
Khi giáo viên gọi tên những con vật hại như: ruồi, muỗi, gián ,kiếnthì tất cả học sinh hô to là “Diệt Diệt Diệt” và tay giả làm động tác đập ruồi, muỗi.
Mục đích: Rèn luyện sự tập chung chú ý và tính phản xạ nhanh của học
sinh.
sân.
Hình 6
Ví dụ 2: Trò chơi làm theo hiệu lệnh H.7
Tập hợp lớp thành đội hình hàng ngang hay vòng tròn quay mặt vào tâm
- Khi giáo viên gọi tên những con vật biết bay: chim, ong, bướm,thì tất
cả học sinh phải làm động tác giả như bay.
- Khi giáo viên gọi tên những con vật không biết bay: trâu, bò, lợn thì tất cả im lặng không làm động tác giả bay, nếu em nào làm động tác giả bay thi phải hát hoặc múa 1 bài.
Mục đích: Rèn luyện sự tập chung chú ý và khả năng phản xạ nhanh của học sinh.
Hình 7
Ví dụ 3: - Bài 46: Bật xa, tập phối hợp chạy nhảy - Trò chơi “Con sâu đo” ( SGV Thể dục lớp 4, trang 117).
Phần mở đầu: Sau khi khởi động tôi đã sử dụng trò chơi “Nhảy đúng nhảy nhanh” trò chơi này giúp cho học sinh vui chơi, khởi động một cách tích cực hơn đồng thời tạo sự hưng phấn khi tập luyện và là bài tập bổ trợ cho nội dung học tiếp theo “Bật xa”.
Phần cơ bản: Sau khi học sinh tập xong phần bật xa tôi đưa trò chơi “ Lăn bóng bằng tay” thay cho trò chơi “Con sâu đo”. vì nội dung bật xa đã sử dụng nhiều đến sức bật của chân và trò chơi “Con sâu đo” cũng lại sử dụng chủ yếu sức bật của chân. Để tránh sự nhàm chán cho học sinh tôi thay trò chơi “ Lăn bóng bằng tay” nhằm giúp các em tham gia chơi tích cực hơn đồng thời qua tiết học giúp các em được vận động đều các bộ phận của cơ thể như chân, tay.
Trường Tiễu học Thanh Xuân Nam	KẾ HOẠCH BÀI DẠY
Lớp: 4E	Môn: Thễ dục
Giáo viên: Vũ Thanh Thủy	Tuần 23 - Bài 46 Tên bài dạy: BËT XA, TË9 PHỐI HỢ9 CHẠY, NHẢY
trß ch¬i “ LĂN BÓNG BẰNG TAY”
MỤC TIÊU:
KiÕn thøc:
Ôn bËt xa và học phối hợp chạy, nhảy.
Chơi trò chơi “Lăn bóng bằng tay”.
Kỹ n¨ng:
HS bước đầu biết cách thực hiÖn động tác phối hợp chạy, nhảy.
HS biết cách chơi và tham gia chơi được.
Thái ®é:
HS tËp luyÖn nghêm túc, tích cực, có ý thức tự giác và ký luËt cao.
Rèn luyÖn tính đoàn kết, giup đỡ lẫn nhau trong tËp luyÖn.
ÐỊA ÐIỂM - PHƯƠNG TIỆN:
Địa điểm : Nhà thể chất.
Phương tiÖn : Còi, dây, bóng, phấn.
NộI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP LÊN LỚP:
Néi dung
§L
Phư¬ng pháp gi¶ng d¹y
TG
SL
I. MỞ ÐẦU:
8 -10’

ĐH lên lớp 4 hàng ngang
GV
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
ĐH 4 hàng ngang
GV
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0	0 0 0 0 0	0
- Cán sự điều khiển lớp khởi động.
1. TËp trung lớp : Cán sự báo


cáo sĩ số, trang phục.


GV phỗ biến nội dung và


yêu cầu bài học.


2. Khởi động :


- Đứng tại chỗ giËm chân vỗ tay và hát.

1lần
- Xoay các khớp: Cổ,vai,

1lần
hông, đầu gối và xoay cổ tay

2x8N
cỗ chân.



Néi dung
§L
Phư¬ng pháp gi¶ng d¹y
TG
SL

- Ch¬i trß ch¬i “Nh¶y ®óng 
nh¶y nhanh”


1-2
lần

GV điều khiển học sinh chơi trò chơi.
Yêu cầu: HS biết cách bật xa.
DH tËp luyÖn
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
CB	XP
Cả lớp lần lượt tËp bËt xa theo hiệu lÖnh của giáo viên.
Chia tỗ tËp do tỗ trưởng điều khiển
Giáo viên bao quát nh¾c nhở học sinh söa sai.
Thi đua gi÷a các tỗ đễ t×m ra người bËt xa nhất.
Yêu cầu: HS biết cách phối hợp chạy, nhảy.

II. CƠ BẢN:
a: Ôn bËt xa.

6 -8'




1lần


1-2
lần


1lần
b: Học phối hợp chạy, nhảy.
8 -10'


Néi dung
§L
Phư¬ng pháp gi¶ng d¹y

TG
SL







6 -8’
GV hướng dẫn cách tËp luyÖn phối hợp, tËp mẫu+ giải thích động tác.
Cho học sinh tËp thö, sau đó tËp chính thức.
GV quan sát và söa sai cho học sinh.
Yêu cầu: HS biết cách chơi và tham gia được chơi đúng luật.
Đội hình chơi trò chơi 2 hàng dọc.
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
CB	XP	Đ
GV
0 0 0 0 0 0 0
GV hướng dẫn cách chơi, luật chơi sau điều khiển học sinh tham chơi trò chơi.
GV nhận xét và tuyên dương tổ chơi tốt.
ĐH xuống lớp.
2. Ch¬i trß ch¬i “L¨n bãng 

b»ng tay”.



5'
III. KẾT THÚC:

- Nhảy thả láng, tại chỗ vỗ

tay và hát.

- GV cïng học sinh nhËn xÐt

và đánh giá giờ học.

- GV dÆn dò xuống lớp.


Néi dung
§L
Ph-¬ng pháp gi¶ng d¹y
TG
SL



GV
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0

Trường Tiễu học Thanh Xuân Nam	KẾ HOẠCH BÀI DẠY
Lớp: 4G	Môn: Thễ dục
Giáo viên: Vũ Thanh Thủy	Tuần 23 - Bài 46 Tên bài dạy: BËT XA, TËP PHỐI HỢP
CHẠY, NHẢY- trß ch¬i “ con s©u ®o”
MỤC TIÊU:
KiÕn thøc:
Ôn bËt xa và học phối hợp chạy, nhảy.
Chơi trò chơi “Con sâu đo”
Kỹ n¨ng:
HS bước đầu biết cách thực hiÖn động tác phối hợp chạy, nhảy.
HS biết cách chơi và tham gia chơi được.
Thái ®é:
HS tËp luyÖn nghiªm tóc, tÝch cùc, cã ý thøc tù gi¸c vµ kû luËt cao.
RÌn luyÖn tÝnh ®oµn kÕt, gióp ®ì lÉn nhau trong tËp luyÖn.
ÐỊA ÐIỂM - PHƯƠNG TIỆN:
Địa điểm : Nhà thể chất.
Phương tiÖn : Cßi, d©y, bãng, phÊn.
NộI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP LÊN LỚP:
Néi dung
§L
Ph-¬ng pháp gi¶ng d¹y
TG
SL
I. MỞ ÐẦU:
5 -7’

ĐH lên lớp 4 hàng ngang GV
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
ĐH 4 hàng ngang
GV
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0	0 0 0 0 0	0
- Cán sự điều khiễn lớp khởi động.
1. TËp trung lớp : Cán sự báo cáo sĩ số, trang phục





GV phỗ biến nội dung và


yêu cầu bài học.


2. Khởi động :


- Ðứng tại chỗ giËm chân vỗ
tay và hát.

1lần
- Xoay các khớp: Cỗ,vai,


hông,đầu gối và xoay cỗ tay

1lần
cỗ chân.

2x8N

- Chơi trß ch¬i “Nhảy đúng
nhảy nhanh”
II. CƠ b¶N:
a: Ôn bËt xa.
b: Học phối hợp chạy, nhảy.

6 -8'
8 -10'
1-2
lần
1lần 1-2
lần 1lần

GV điều khiễn học sinh chơi trò chơi.
Yêu cầu: HS biết cách b¾t xa.
ĐH tËp luyÖn
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
CB	XP
Cả lớp lần lượt tËp bËt xa theo hiÖu lÖnh của gv.
Chia tỗ tËp do tỗ trưởng điều khiễn. Giáo viên bao quát nh¾c nhở học sinh söa sai.
Thi đua gi÷a các tỗ đễ t×m ra người bËt xa nhất.
Yêu cầu: HS biết cách phối hợp chạy, nhảy.

2. Chơi trò chơi “Con sâu đo”
III. KẾT THÚC:
Nhảy thả lỏng, tại chỗ vỗ tay và hát.
GV cùng học sinh hÖ thống lại nội dung học
GV nhËn xÐt dÆn dò, xuống lớp.

6 -8’
5’

2 lần

GV hướng dẫn cách tËp luyÖn phối hợp, tập mẫu+ giải thích động tác.
Cho học sinh tËp thö, sau đó tËp chính thức.
GV quan sát và söa sai cho học sinh.
Yêu cầu: HS biết cách chơi và tham gia được chơi đúng luật.
Đội hình chơi trò chơi 2 hàng dọc.
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0	- - - - - - - - - - - - -
0 0 0 0 0 0 0	- - - - - - - - - - - - -
CB	XP	6-8m
GV 0 0 0 0 0 0 0
GV hướng dẫn cách chơi, luật chơi sau điều khiển học sinh tham chơi trò chơi.
GV nhận xét và tuyên dương tổ chơi tốt.
ĐH xuống lớp.
GV
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0

C: KẾT LUẬN
Kết quả đạt được:
Qua điều tra các lớp học do tôi trực tiếp giảng dạy đến cuối tháng 3 tôi thấy kết quả lớp 4E áp dụng một số trò chơi phù hợp với nội dung học đã giúp các em tham gia chơi trò chơi tốt hơn tăng lên rõ diệt cụ thể như sau:
Nội dung
Lớp 4E(50)
Lớp 4G(49)
Số
lượng
%
Số
lượng
%
Chơi đúng luật, nhiệt tình tham gia chơi
50
100
42
85,7
Chơi chưa đúng luật, chưa chủ động tham gia chơi
0
0
7
14,3
Tích cực tự giác tham gia chơi
48
96
41
83,6
Chưa tích cực tự giác tham gia chơi
2
4
8
16,4
Rèn khả năng phản xạ, sự tập chung chú ý, nhanh
nhẹn khéo léo
47
94
41
83,6
Khả năng phản xạ, sự tập chung chú ý, nhanh nhẹn
khéo léo chưa cao
3
6
8
14,4
Biết phối hợp với bạn, đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau
47
94
40
81,6
Chưa đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau
3
6
9
18,4

Bài học kinh nghiệm:
Trong các tiết dạy thể dục, giáo viên biết lựa chọn và tổ chức trò chơi hợp lý sẽ có tác dụng lớn trong việc luyện tập thể lực một cách toàn diện cho học sinh gây được hứng thú học cho học sinh và hứng thú dạy cho giáo viên. Từ đó nâng cao chất lượng dạy và học.
Giáo dục truyền thống đạo đức lối sống, tính tổ chức kỷ luật, tính đoàn kết, giúp đỡ nhau trong học tập và rèn luyện cho các em học sinh.
Qua những trò chơi hợp lý giáo viên tận dụng được thời gian tiết dạy để học sinh “chơi mà học”
Giáo viên không mất nhiều công sức, thời gian tìm tòi các trò chơi này mà chỉ cần chú ý suy nghĩ và sáng tạo làm thế nào để các em học sinh vui chơi bổ ích có tính tổ chức, tính giáo dục đặc biệt tăng chất lượng tiết học lên.
Kết luận và khuyến nghị:
Kết luận:
Môn thể dục được coi là môn năng khiếu, song không phải ai có năng khiếu thể dục thể thao là đã có một sức khỏe tốt mà đòi hỏi phải có sự tập luyện hợp lý thường xuyên. Tùy thuộc vào tâm lý lứa tuổi, sự phát triển về mặt sinh
học mà có kế hoạch luyện tập hợp lý. Nếu giáo viên giảng dạy mà không chú ý thì kết quả giáo dục sẽ ngược lại. Áp dụng sáng kiến này tôi thấy mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc phát triển trò chơi trong tiết dạy cho học sinh, giáo dục cho các em tinh thần đoàn kết gắn bó, giúp đỡ lẫn nhau cùng học tập, tập luyện. Giúp cho học sinh hứng thú hơn và chịu đựng được lượng vận động lớn, khắc phục khó khăn, chống lại mệt mỏi hồi phục nhanh chóng sau một giờ tập, buổi tập. Làm cho các em luôn tích cực hăng say và hiểu rõ được kỹ năng vận động, phương pháp tập luyện của một giờ học, một buổi học. Nâng cao hiệu quả phát triển toàn diện về đức, trí, thể, mĩ trong nhà trường. Theo đúng chủ trương đường lối của Đảng và Nhà nước trong việc giáo dục và đào tạo thế hệ trẻ hôm nay. Mặt khác nó còn góp phần thúc đẩy các phong trào học tập của nhà trường lên cao hơn nữa. Đây mới chỉ là quan điểm của tôi qua quá trình giảng dạy và huấn luyện, vì vậy sẽ còn những thiếu sót nhất định. Rất mong được sự đóng góp ý kiến chân thành của các đồng nghiệp để sáng kiến được hoàn chỉnh và có tính ứng dụng cao hơn nữa.
Trên đây là đề tài sáng kiến kinh nghiệm của tôi. Rất mong được sự đóng góp của đồng nghiệp, các cấp lãnh đạo để bản sáng kiến được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
Thanh Xuân, ngày 10 tháng 04 năm 2018
Người viết
Vũ Thanh Thủy
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Sách giáo viên thể dục lớp 1 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Sách giáo viên thể dục lớp 2 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Sách giáo viên thể dục lớp 3 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Sách giáo viên thể dục lớp 4 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Phương pháp dạy học thể dục và trò chơi vận động cho học sinh tiểu học, nhà xuất bản Giáo dục – nhà xuất bản Đại học sư phạm.